|
Functies multimedialiteit De functies van multimedia in hyperfictie zijn op de volgende manier in te delen: Muziek, kleur, foto's en dergelijke kunnen gekozen zijn als aankleding van het verhaal. Hun enige functie is het creëren van een sfeer. Zij onderhouden slechts een zijdelingse relatie met het verhaal, bijvoorbeeld in Mme Layafette's Book of Hoursvan Sanford (red.). Het pianomuziekje dat hierin gebruikt is, heeft als enige relatie met de tekst dat het gecomponeerd is in de tijd waarin mevrouw Layafette leefde. Hetzelfde geldt voor de muziek in Sunshine '69 van Arellano. Afbeeldingen en geluid met deze functie verschaffen extra informatie, bijvoorbeeld in tekeningen of foto's van de personages, de omgeving et cetera. Deze categorie is vergelijkbaar met 'klassieke' vormen van afbeeldingen in verhalen. De informatie die ze verschaffen is niet noodzakelijk voor het verhaal, maar kan wel de sympathieën van de lezer sturen. Dit geldt bijvoorbeeld voor de tekeningen van de personages in Projection van William Powhida. De link 'Each image reflects who I am' (bodychur.html) in Sanfords bijdrage aan Mme Layafette's Book of Hours is een illustratie van deze functie. Het klikken op deze link geeft een pagina met twee afbeeldingen van urnen. Door de tekst van deze link worden de afbeeldingen gekoppeld aan het verhaal. De afbeeldingen zijn de enige bestanddelen van de pagina en zijn dus expliciet bedoeld om een eigen verhaal te vertellen, in dit geval als onderdeel van een ander verhaal. Het bijzondere van deze link is overigens dat hij op de beginpagina van Sanfords bijdrage staat, waardoor zijn betekenis ook de overige afbeeldingen beïnvloedt. Afbeeldingen en geluid kunnen het verhaal op een aantal manieren ondermijnen: door stijlbreuk, sfeerbreuk, of omdat ze contradictoir zijn aan de rest van de informatie. Deze ondermijningen geven hyperfictie de mogelijkheid tot vervreemding en daarmee literariteit. Voor zover ik kan bepalen, wordt hier (nog? ) weinig gebruik van gemaakt. Soms bevinden afbeeldingen zich op de grens tussen ondersteunen en ondermijnen. Zo versterken de kindertekeningen in Big Brother van Amanda Erickson de passages waarin de broer/zus-relatie in het verleden wordt beschreven, maar ondermijnen ze de volwassen verteller, vooral in de passages die dichter bij het tijdstip van vertellen liggen. Afbeeldingen kunnen ook als link gebruikt worden. Deze geeft dan toegang tot het fragment waarmee het verbonden is. De afbeelding als link kan alle categorieën links vertegenwoordigen (zie links). Dat is bijvoorbeeld te zien in The Bodymissing Project (Frenkel, red.) waar de foto's van de bar praktische links zijn, die de lezer naar de desbetreffende delen van de bar brengen, met de daar zich bevindende 'stamgasten' en hun verhalen. Afbeeldingen als metaforische links zijn onder andere te vinden in Rice van Jenny Weight. Naast hun functie als link vervullen deze afbeeldingen vaak ook nog een van de andere genoemde functies van afbeeldingen. Afbeeldingen die als links fungeren kunnen ook een navigatiemiddel zijn, zoals bij een montagestructuur. Hier vormen de afbeeldingen als links een zelfstandige navigatiemogelijkheid in tegenstelling tot de afbeeldingen uit de categorie link, waar ze een aanvulling zijn op de talige links. Andere mogelijkheden zijn de weergave van het afgelegde pad in afbeeldingen, zoals in gedeelten van Secret Lives of the Chief (Harrow) en kaarten zoals in The Unknown (Gillespie e.a.), Sunshine 69 (Arrelano) en On the Birthday of a Stranger (Joyce). My Boyfriend came back from the War van Olia Lialina heeft een zeer complexe navigatiestructuur, waarbij afwisselend afbeeldingen en taalfragmenten als links dienen. De afbeeldingen leveren een zeer belangrijke bijdrage aan de kracht en betekenis van deze hyperfictie. De wisselwerking tussen taal en visuele middelen wordt in dit geval dus naar de grens met multimediaprojecten gedreven (zie inleiding) |